Nhà tôi đã xây xong phần thô và sắp bước vào giai đoạn hoàn thiện. Tuy nhiên, các thành viên trong gia đình vẫn chưa thống nhất về hạng mục chiếu sáng: vợ chồng tôi thích lắp hệ thống đèn cho ánh sáng màu trắng, bố mẹ lại thích ánh sáng vàng.
Xin chuyên gia tư vấn giúp: Trong nhà ở nên sử dụng loại ánh sáng nào, cần bố trí hệ thống chiếu sáng ra sao để đảm bảo hiệu quả và thẩm mỹ, các ưu - nhược điểm của các loại đèn thông dụng trên thị trường?
Độc giả: Trang
Chuyên gia tư vấn:
Trong nhà hay căn hộ thường có nhiều phòng chức năng, nên các hệ thống chiếu sáng có thể khác nhau. Về cơ bản, một hệ thống tốt nên có cả chiếu sáng trực tiếp và gián tiếp, kết hợp giữa ánh sáng vàng - trắng.
- Phân biệt ánh sáng trực tiếp - gián tiếp:
| Loại ánh sáng | Trực tiếp | Gián tiếp |
| Khái niệm | Là nguồn sáng phát trực tiếp từ bóng đèn. | Là nguồn sáng được tán xạ qua một lớp ngăn cản như màn che, chụp thủy tinh mờ, khe hắt... |
| Công dụng | Tạo điểm nhấn, ấn tượng. | Tạo cảm giác nhẹ nhàng, không chói gắt. |
| Màu | Nên là ánh sáng màu vàng. | Nên là ánh sáng màu trắng. |
- Phân biệt ánh sáng vàng - trắng:
| Loại ánh sáng | Trắng | Vàng |
| Công dụng | Cho cảm giác dịu, tỉnh táo nhưng màu sắc nhợt nhạt, không thật. | Tạo cảm giác ấm áp, phù hợp để thư giãn, nghỉ ngơi. |
| Chủng loại đèn | Neon, compact... | Neon, compact, vonfram, halogen... |
Theo đó, bạn cần căn cứ vào chức năng phòng cụ thể trong nhà để bố trí chủng loại và định lượng phù hợp. Trong một phòng, nên có tối thiểu hai hệ thống chiếu sáng: một chủ đạo và một phụ trợ.
Hệ thống chiếu sáng chủ đạo có thể là chiếu sáng trực tiếp với các loại đèn downlight âm trần sử dụng bóng compact, LED. Còn hệ thống phụ trợ là chiếu sáng gián tiếp thông qua khe hắt trần với bóng đèn tuýp hoặc LED dây. Lưu ý, trừ trường hợp phòng giải trí, còn lại bạn không nên sử dụng các loại ánh sáng màu xanh, đỏ, tím... sẽ gây ám màu và ảnh hưởng không tốt đến thị giác.
Phòng khách kết hợp cả ánh sáng vàng và trắng. Ảnh: Hà Thành
Một số loại đèn thông dụng
- Đèn thả, chùm: Sử dụng ở phòng khách, phòng ăn, có tác dụng chiếu sáng tập trung. Bạn nên sử dụng bóng sợi đốt để màu sắc trung thực.
- Các loại đèn rọi đặc tả, đèn chiếu tranh, ảnh, tượng, mảng nhấn, đèn gương: Nên sử dụng bóng sợi đốt halogen. Ưu điểm là cho chất lượng ánh sáng cao, trung thực và gần với ánh sáng mặt trời nhất. Nhược điểm: tiêu thụ điện năng lớn và tỏa nhiệt nhiều, gây nóng.
- Đèn sảnh, hiên, cầu thang: Nên sử dụng bóng sợi đốt hoặc LED, không nên dùng bóng compact vì dễ cháy do tính chất sử dụng cần bật - tắt thường xuyên.
Hiện nay thế hệ bóng đèn compact, đèn rọi bóng halogen đang dần được thay thế bằng đèn LED vì cho ánh sáng khá tốt. Ưu điểm của đèn LED là tiết kiệm điện và độ bền cao, màu sắc ánh sáng và kiểu dáng đèn đa dạng, nên có thể dùng thay thế ở cả các hệ chiếu sáng chung, chiếu sáng tập trung hay chiếu sáng đặc tả.
Nhược điểm là chất lượng ánh sáng không bằng bóng halogen hay bóng sợi đốt loại tốt, chi phí cao. Ngoài ra, một số loại đèn LED có bóng tích hợp với thân đèn, nếu hỏng phải thay cả đèn chứ không thay riêng bóng được.
KTS Nguyễn Trần Đức Anh