Ngày 20/9, một tuần sau hỏa hoạn tại chung cư mini 10 tầng ở phố Khương Hạ, quận Thanh Xuân, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Hà Nội thông báo nguyên nhân gây cháy do "chập mạch điện đường dây dẫn điện tại khu vực của bình ắc quy" nằm ở phần đầu của chiếc xe máy tay ga.
Khi vụ cháy xảy ra đêm 12/9, xe này để ở khu vực giáp tường phía nam tầng một của chung cư mini. Tầng một lúc đó có gần trăm chiếc xe máy, xe đạp của cư dân.
Theo kết quả giám định, từ chiếc xe ga, lửa lan vào khu vực cáp điện và các hộp công tơ điện lắp trên tường tầng một. Sau hoả hoạn, bốn bình chữa cháy được mang đi giám định, kết quả ba bình chưa sử dụng.
Ông Ngô Phó Điền, bảo vệ chung cư mini, kể nghe tiếng nổ kèm mùi khét lẹt xộc vào mũi, sau đó lửa bùng lên ở bảng điện. Ông vơ bình chữa cháy xịt thẳng vào bảng điện, nơi tia lửa bắn ra rực góc nhà, văng tung tóe vào loạt xe máy dựng bên cạnh.
"Tôi càng xịt, lửa càng to, rồi bén sang xe máy", ông Điền nói. Sau tiếng nổ đầu tiên, điện tòa nhà tắt bụp, tối om. Ông cùng vợ hô hoán có cháy để đánh động cư dân.
Lừa bùng lên trong gần hai tiếng khiến 56 người tử vong, 37 người bị thương, theo công an thông báo vào tối cùng ngày.
Hiện trường vụ cháy. Ảnh: Giang Huy
Theo giấy phép xây dựng của quận Thanh Xuân cấp tháng 3/2015, công trình này vốn chỉ được phép xây nhà ở riêng lẻ 6 tầng, diện tích xây dựng tầng một 167 m2, mật độ 70%, tổng chiều cao công trình 20,2 m. Tuy nhiên, chủ đầu tư đã biến công trình nhà ở thấp tầng thành chung cư mini cao 10 tầng, diện tích xây dựng 230 m2, chia thành 45 căn hộ để bán.
Vụ án Vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy, theo Điều 313 Bộ luật Hình sự, được khởi tố cùng ngày 13/9. Chủ chung cư mini là Nghiêm Quang Minh bị tạm giam 4 tháng.
Trong công điện ngày 15/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá vụ cháy "đặc biệt nghiêm trọng". Ông giao Bộ Công an tổng kiểm tra phòng cháy chữa cháy tại các nhà ở đông người, mật độ cao, dễ xảy ra cháy nổ nhằm đánh giá thực trạng, đề ra giải pháp. Công việc này hoàn thành trước 15/11.
5 năm trước, trong vụ cháy chung cư Carina Plaza (quận 8) làm 13 người chết, hơn 90 người nhập viện, Công an TP HCM cũng xác định tia lửa điện phát ra từ một chiếc xe máy tay ga.
Với kinh nghiệm hàng chục năm sửa xe máy, anh Nguyễn Tuấn cho biết, xe khi không nổ máy rất khó chập điện để xảy ra cháy nhưng vẫn có xác suất nhỏ xảy ra. Ví dụ, hai dây gần nhau bị chuột cắn, dính vào nhau nên gây chập điện.
Theo đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam, xe máy "tự cháy" có thể bắt nguồn từ việc "độ, chế" lắp đặt thêm linh kiện không đúng nguyên tắc, kỹ thuật gây vượt quá công suất hệ thống điện; hay rò rỉ xăng, dầu khiến dễ bắt lửa khi gần nguồn cháy...
Cục Đăng kiểm Việt Nam khuyến cáo chủ xe bảo dưỡng định, sửa chữa ngay khi phát hiện linh kiện liên quan phần điện bị hư hỏng; sử dụng nhiên liệu đạt chuẩn tại các cây xăng có uy tín.